- powierzchnia gminy - 109 km2- ludność - 15 952 osób (stan na dzień 31.12.2020)- Gmina Maków Podhalański - wsie: Białka, Grzechynia, Juszczyn, Kojszówka, Maków Podhalański, Wieprzec, Żarnówka
Kultura i ochrona środowiska
Miejska Biblioteka Publiczna w Makowie Podhalańskim – jej powstanie datuje się na 1948 rok. Najprawdopodobniej do powołania tej placówki upowszechniania kultury doszło dzięki ofiarowaniu księgozbiorów prywatnych dla tego celu. W 1975 roku uchwałą Miejskiej Rady Narodowej przyjęła nazwę Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Makowie Podhalańskim obejmując swoim zasięgiem działania miasto Maków i Gminę, w skład której wchodzi sześć wsi, w czterech z nich znajdowały się już filie biblioteczne tj. w Białce, Grzechyni, Juszczynie i Żarnówce. Od 1992 roku uchwałą Rady Miejskiej przyjęła nazwę Miejskiej Biblioteki Publicznej, a w 1997 roku utworzono filię biblioteczną w Wieprzcu. Od listopada 2011 roku przy MBP działają także świetlice: Dom Kultury w Makowie Podhalańskim, w Grzechyni, Juszczynie i Żarnówce. Miejska Biblioteka Publiczna mieści się w zabytkowej willi „Paczosówka” pochodzącej z XIX wieku przy ul. 3-Maja 24, w której także znajduje się Izba Regionalna Ziemi Makowskiej im. E Wacyka. Księgozbiór biblioteki liczy ok. 27 300 woluminów. Znajduje się tu wypożyczalnia dla dzieci, młodzieży oraz dorosłych z bogatym, aktualnym, stale uzupełnianym księgozbiorem, czytelnia ogólna z księgozbiorem podręcznym oraz czytelnia internetowa z trzema stanowiskami komputerowymi ze stałym, bezpłatnym łączem internetowym dla czytelników.
Izba Regionalna powstała z inicjatywy Emila Wacyka i Kazimierza Stopy. Składa się z trzech pomieszczeń, w których umieszczono wystawę eksponatów związanych z miastem i gminą Maków Podhalański. W trakcie oglądania ekspozycji zwiedzający zapoznać się mogą z dawnymi przedmiotami domowego użytku oraz pracami twórców ludowych, m.in. rzeźbą, obrazami, drewnianymi zabawkami oraz okazami unikalnych białych haftów makowskich. Kolejna część poświęcona jest wydarzeniom II wojny światowej. Odnaleźć tam można nazwiska mieszkańców Makowa zamordowanych przez gestapo, liczne listy z tamtego okresu, mundury i pamiątki, zdjęcia żołnierzy AK z Makowa itd. Obejrzeć można tu także przedmioty i dokumenty dotyczące historii miasta – kościoła, straży, szkół, rady miejskiej. Wystawa w Izbie Regionalnej jest ekspozycją stałą.
W roku 2020 przeprowadzona została głęboka modernizacja całego budynku – ocieplono ściany od wewnątrz pomieszczań, zmodernizowaną instalację c.o. wraz z budową nowej kotłowni, wymieniono okna, oświetlenie wewnętrzne oraz ocieplono strop i podłogi. Na 100-lecie odzyskania przez Polskę Niepodległości została opracowana książka poświęcona historii pokoleń ludzi ziemi makowskiej.
Od roku 2019 trwają prace budowlane przy budowie Makowskiego Centrum Pieśni Patriotycznej położonego przy ul. Jodłowej. Z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych w wysokości 550 000 złotych dofinansowano wykonanie elewacji kompozytowej oraz stolarki zewnętrznej.
Ochrona środowiska.
Od 2009 r. trwa sukcesywna budowa kanalizacji ściekowej gminy – zrealizowano budowy kolektorów kanalizacji sanitarnej w Makowie Podhalańskim Centrum, Makowie Podhalańskim Dolnym oraz Białce. Projektowana jest kanalizacja miejscowości Grzechynia i Juszczyn.
W roku 2020 został oddany do dyspozycji mieszkańców PSZOK przyjmujący segregowane odpady komunalne od mieszkańców gminy.
Od roku 2016 sukcesywnie przeprowadzono modernizację wymiany lamp oświetlenia ulicznego, która zakończyła się montażem 1121 szt. lamp energooszczędnych typu LED. Przyniosło to oszczędności 200 000 zł. w stosunku rocznym.
Gmina co roku wspiera mieszkańców kwotą 6 000 zł jako dopłata do wymiany źródeł ciepła w domach jednorodzinnych – wymieniono już ponad 450 piecy.
Za kwotę ponad 2 500 000 złotych z funduszy norweskich poddano termomodernizacji budynek Zespołu Szkół w Makowie Podhalańskim, budynek Szkoły Podstawowej w Żarnówce i Białce oraz budynek urzędu miejskiego.
Ze środków Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych za kwotę 140 000 złotych modernizacji energetycznej poddano budynki miejskiego archiwum z przeznaczeniem docelowym na siedzibę MOPS oraz budynek Domu Kultury. Prace polegały na wymianie stolarki okiennej i drzwiowej, modernizacji wewnętrznej instalacji centralnego ogrzewania oraz budowie kotłowni gazowych, docieplenie dachu oraz docieplenie ścian.
W czasie trwającej pandemii spowodowanej covid-19 Gmina Maków Podhalański przy dofinansowaniu ze środków zewnętrznych kupiła dla uczniów i nauczycieli ze szkół z terenu gminy w ilości 167 szt. laptopów, które zostały przekazane Dyrektorom placówek oświatowych.
Infrastruktura sportowo-rekreacyjna
Infrastruktura sportowa na terenie gminy jest zarządzana przez kluby sportowe oraz Dyrektorów szkół. Na terenie gminy działają cztery kluby sportowe, które są finansowo wspierane w drodze organizowanych corocznie konkursów na zadania z zakresu kultury fizycznej. Dzięki temu kluby obejmują szkoleniem duże grupy dzieci i młodzieży. Kluby takie jak MKS „Halniak” Maków Podhalański i LKS „Naroże” Juszczyn posiadają własną bazę noclegową, a ten ostatni także własną salę gimnastyczną. Gmina wspiera w realizacji działań klub WKS Tempo Białka a dla WKS Grom wybudowała pełnowymiarowe boisko sportowe oraz finansuje utrzymanie w należytym stanie technicznym istniejące zaplecza klubowe. Część infrastruktury sportowej jest zarządzana przez szkoły. Zespół Szkół w Makowie Centrum posiada pełnowymiarową halę sportową, Zespoły Szkół w Białce, Grzechyni i Juszczynie mają wyremontowane sale gimnastyczne a dla Szkoły Podstawowej w Żarnówce oddano do użytku nową halę sportową oraz boisko o sztucznej nawierzchni. Baza sportowa szkół jest wykorzystywana także do zajęć pozalekcyjnych oraz wynajmowana dla zorganizowanych grup na zajęcia sportowo-rekreacyjne.
W zakresie infrastruktury turystycznej gmina wzbogaciła się o szlak “Podbabiogórskie Ekomuzeum”. W Grzechyni powstało gospodarstwo agroturystyczne “Drwalówka” z ośrodkiem jazdy konnej. Gospodarstwo to promuje także tradycyjne metody wyrobu produktów spożywczych, umożliwiając samodzielny wypiek chleba czy wyrób masła. Ośrodek jazdy konnej powstał także na Makowskiej Górze oraz dla turystów powstał nowy punkt widokowy.
Na terenie gminy swoją działalność rozwija i rozszerza Ośrodek Wypoczynkowy “Jazy”.
Co roku na terenie gminy przy wsparciu środków zewnętrznych budowane są nowe lub remontowane są boiska przyszkolne o nawierzchni bezpiecznej. Tak powstało wielofunkcyjne boisko sportowe w Juszczynie, zmodernizowano nawierzchnię boiska w Wieprzcu i Żarnówce a w Juszczynie, Żarnówce i Makowie Podhalańskim wybudowano plenerowe siłownie zewnętrzne. W Białce przy budynku nowego żłobka powstała OSA a przy Zespole Szkół w Makowie wybudowano tor rowerowy oraz skatepark.
Na terenie gminy makowskiej wybudowane zostały przy wsparciu środków z Ministerstwa Sportu dwa ORLIKI – Białka i Maków Podhalański.
Przy każdej placówce szkolnej istnieją dla uczniów z najmłodszych klas i przedszkoli przyszkolne place zabaw o nawierzchni bezpiecznej.
Imprezy i wydarzenia sportowe
Wydarzenia kulturalne
inne
Ochrona zdrowia
Ośrodki zdrowia zostały przejęte przez gminę w 1995 r., wcześniej należały do ZOZ Sucha Beskidzka.
Na terenie Gminy Budzów działają dwa Zakłady Opieki Zdrowotnej: Niepubliczny Ośrodek Zdrowia w Budzowie i Publiczny Ośrodek Zdrowia w Bieńkówce, które sprawują opiekę nad ludnością w zakresie opieki zdrowotnej. W Ośrodku Zdrowia w Bieńkówce działają poradnie ogólna, stomatologiczna. Ośrodek obejmuje swą opieką pacjentów z sołectwa Jachówka i Bieńkówka oraz innych zgłoszonych zgodnie ze złożonymi deklaracjami. W Ośrodku Zdrowia w Budzowie działają poradnie: ogólna, dziecięca, dla Kobiet, poradnia stomatologiczna Ośrodek Zdrowia w Budzowie sprawuje opiekę zdrowotną nad osobami zgodnie ze złożonymi deklaracjami przez mieszkańców sołectwa Budzów, Baczyn, Palcza, Zachełmna.
W ostatnich latach zrealizowano następujące inwestycje i zadania związane ze służbą zdrowia:
Środki zewnętrzne pozyskane przez Gminę Maków Podhalański w latach 2015 – 2020
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie.
2015 rok – Budowa kanalizacji w Makowie Podhalańskim przez Jednostkę gminną EKO-Skawa. Dotacja w kwocie 43 000 000 zł.
2017 rok. Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej w Gminie Maków Podhalański w ramach projektu dofinansowanego ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) na lata 2009-2014. Dotacja w kwocie 2 532 807,78 zł
2019 rok. Poprawa jakości powietrza na terenie Gminy Maków Podhalański poprzez głęboką modernizację budynku Miejskiej Biblioteki Publicznej. Dofinansowanie w kwocie 424 324,00 zł.
Małe projekty PROW 2007-2013.
„Rozwijanie uzdolnień dzieci i młodzieży” dotacja 24 950 zł . Umowa w pełni rozliczona z ARiMR, „Zagospodarowanie czasu wolnego w świetlicach gminnych” dotacja 24 950 zł.
„Promocja twórczości ludowej wśród artystów regionalnych” dotacja 3 375,36 zł.
„Odnowa elewacji budynku figurującego w ewidencji zabytków konserwatora zabytków w Krakowie” dotacja 25 000 zł.
„Zagospodarowanie terenu wokół Estrady Makowskiej przy OSP w Maków Podhalański” dotacja 25 000 zł.
„Wymiana okien w budynku Miejskiej Biblioteki Publicznej w Makowie Podhalańskim” dotacja 19 803,02 zł.
„Utworzenie letniej czytelni oraz skwerku rekreacyjnego przy Miejskiej Bibliotece Publicznej w Makowie Podhalańskim” dotacja 25 000 zł.
Projekty z „Odnowa i rozwój wsi z PROW 2007-2013”
„ Remont świetlic gminnych” dofinansowanie 153 627 zł.
„Budowa sieci oświetlenia ulicznego drogi powiatowej Juszczyn – Skawica Rotnia, Juszczyn Kachnówka – Stadion LKS Naroże” dofinansowanie 31 406 zł.
„Budowa sieci oświetlenia ulicznego w Białce i Grzechyni” dofinansowanie 30 446 zł.
„Zakup stojaków oraz kontenerów dla zbiórki segregowanych odpadów komunalnych w gminie Maków Podhalański” dotacja 200 000 zł.
„Budowa sali gimnastycznej przy Szkole Podstawowej w Żarnówce” dotacja w kwocie 452 971 zł.
Projekty Samorządu Województwa Małopolskiego w Krakowie.
„Małopolskie Remizy 2011” dofinansowanie 30 445 zł.
„Małopolskie Remizy 2012” dofinansowanie 35 000 zł.
„Małopolskie Remizy 2017” dofinansowanie w kwocie 29 522 zł.
„Małopolskie Remizy 2019” dofinansowanie w kwocie 25 952 zł.
„Bezpieczna Małopolska 2019” dofinansowanie w kwocie 4 929 zł.
„Modernizacja Infrastruktury Rekreacyjno-Sportowej – MIRS 2019” dotacja w kwocie 77 000 zł.
„Małopolskie OSP 2020” Zakup średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego z napędem 4×4 dla Jednostki OSP Juszczyn – dofinansowanie w kwocie 40 000 zł.
„Małopolska OSP 2020” Remont pomieszczeń garażowych OSP Maków Podhalański Centrum – dofinansowanie w kwocie 30 000 zł.
„Modernizacja Infrastruktury Rekreacyjno-Sportowej – MIRS 2020” dotacja w kwocie 87 650 zł.
Dofinansowanie ze Środków Ministerstwa Sprawiedliwości.
2017 rok. Zakup, dostawa toreb ratowniczych OSP R1, PSP R1 i defibrylatora w ramach przyznanych środków z Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej – Funduszu Sprawiedliwości. Dotacja w kwocie 26 514 zł.
2019 rok. Zakup średniego uterenowionego samochodu ratowniczo-gaśniczego wraz z wyposażeniem dla Jednostki OSP Maków Podhalański Dolny. Dotacja w kwocie 950 000 zł.
Programy EFS POKL
„Słoneczne przedszkole” dotacja 1 450 000 zł.
„Krok po kroku – równaj do najlepszych” dotacja 2 000 000 zł.
Program z Ministerstwa Sportu i Turystyki
„Moje boisko ORLIK 2011” dofinansowanie inwestycji w kwocie 500 000 zł
„Moje boisko ORLIK 2012” dofinansowanie inwestycji w kwocie 500 000 zł
„Rozwój infrastruktury sportowej 2017”. Dotacja w kwocie 551 897 zł.
Program z Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji
2014 rok „Zabezpieczenie osuwiska i drogi ul. Moniuszki w Makowie Podhalańskim” dofinansowanie w kwocie 2 000 000 zł,
2015 rok „Poprawa warunków komunikacyjnych i bezpieczeństwa na terenie Makowa Podhalańskiego poprzez remont nawierzchni wraz z ciągami pieszymi dróg gminnych: ul. Kolejowa 440753K w km 0+000 – 0+198, ul. Partyzantów Nr 440758K w km 0+000 – 0+384, ul. Orkana Nr 440759K w km 0+000 – 0+235 i drogi powiatowej ul. Sportowa Nr 1690K w km 0+000 – 0+153 stanowiących alternatywę dla drogi krajowej nr 28 Zator – Medyka przebiegającej przez centrum miasta Makowa Podhalańskiego. ETAP III”. Dofinansowanie w kwocie 1 400 000 zł.
2020 rok. Zakup laptopów dla szkół z terenu gminy – ZDALNA SZKOŁA – dotacja w kwocie 69 910 zł. oraz ZDALNA SZKOŁA + – dotacja w kwocie 104 760 zł.
Program z Ministerstwa Cyfryzacji.
„Podniesienie kompetencji cyfrowych mieszkańców Gminy Maków Podhalański” dofinansowanie w kwocie 100 650 zł.
Program z Ministerstwa Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej
Program Senior WIGOR
Dofinansowanie w 2015 r. w kwocie 239 914,57 zł.
Dofinansowanie w 2016 r. w kwocie 34 281,48 zł.
Dofinansowanie w 2017 r. w kwocie 28 161,30 zł.
Dofinansowanie w 2018 r. w kwocie 39 914,91 zł.
Dofinansowanie w 2019 r. w kwocie 36 847,18 zł.
Dofinansowanie w 2020 r. w kwocie 33 825,78 zł.
Budowa gminnego żłobka w Białce – dofinansowanie w kwocie 1 584 000 zł.
Zadania z Programu rozwoju gminnej i powiatowej infrastruktury drogowej na lata 2016 – 2019 przy udziale środków z budżetu państwa.
Remont dróg gminnych: ul. Mickiewicza br. numeracji nr dz. ewid. 7747 w km 0+000 – 0+142, ul. Żeromskiego br. numeracji nr dz. ewid. 7843, 7797, 7844/2 w km 0+000 – 1+132 położonych w Makowie Podhalańskim. Dofinansowanie w kwocie 685 712 zł.
Remont dróg gminnych zniszczonych w wyniku intensywnych opadów deszczu w 2014 roku. Nazwa 1.Remont drogi gminnej Os. Carchla Drwalówka Nr drogi 440804K, nr dz. ewid. 7723, 7719 w miejscowości Grzechynia w km 1+080 – 1+380 i w km 2+260 – 2+360, 2. Remont drogi gminnej Os. Stasikowa Nr drogi 440776K, nr dz. ewid. 8247/1 w miejscowości Juszczyn w km 0+135 – 0+215 i w km 0+410 – 0+470”. Zadanie współfinansowane z budżetu Państwa dotacja w kwocie 360 000 zł.
Remont mostu w ciągu drogi gminnej Os. Syce, nr drogi 440800K, nr dz. ewid. 2557/67, 2548/5 w miejscowości Kojszówka w km 0+025 – 0+033 – dofinasowanie w kwocie 210 000 zł.
Remont mostu w ciągu drogi gminnej Os. Potoki Nr drogi 440776K, nr dz. ewid. 8247/1, 8117/1 w miejscowości Juszczyn w km 0+335 – 0+342 – dofinansowanie w kwocie 120 000 zł.
Zadanie w ramach programu ograniczenia niskiej emisji PONE ze środków Wojewódzkiego Funduszu ochrony Środowiska w Krakowie – wartość inwestycji 750 000 zł. Gmina otrzymała dofinansowanie w kwocie 255 354,00 złotych.
Ministerstwo Ochrony Środowiska POIS.
2013 do 2015. Budowa Kanalizacji w Białce. Dofinansowanie w kwocie 45 711 587,99 zł.
PROW na lata 2014-2020
Budowa i modernizacja infrastruktury rekreacyjno-sportowej poprzez remont urządzeń skateparku i dostawa nowych na terenie należącym do Gminy Maków Podhalański – dofinansowanie w kwocie 38 931 zł.
EFRR na lata 2014-2020
Podniesienie kompetencji cyfrowych mieszkańców Gminy Maków Podhalański – szkolenia tematyczne – dotacja w kwocie 100 650 zł.
Małopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2014-2020
Zabezpieczenie osuwiska w Makowie Podhalańskim obejmujące: odwodnienie terenu, remont drogi ul. Mickiewicza nr dz. ewid. 7871/2 w km 0+202 – 1+047 wraz z kanalizacją deszczową. Dofinansowanie w kwocie 2 139 000 zł.
Program Funduszu Dróg Samorządowych 2019-2020.
Przebudowa drogi gminnej ul. Konopnickiej nr 440753K w km 0+000,00 – 0+165,00 w Makowie Podhalańskim – dofinansowanie w kwocie 293 737 zł.
Przebudowa drogi gminnej ul. Lelewela nr 440762K w km 0,000 – 0+248 w Makowie Podhalańskim – dofinansowanie w kwocie 317 000 zł.
Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych – przeciwdziałanie Covid19
Dotacja z I naboru – Głęboka modernizacja energetyczna budynków mienia gminnego 964 651 zł.
Dotacja z III naboru dla gmin górskich – Modernizacja i zagospodarowanie terenu OW Jazy w Makowie Podhalańskim 2 600 000 zł.
STOWARZYSZENIE GMIN BABIOGÓRSKICH
ul. Mickiewicza 19
34-200 Sucha Beskidzka
telefon: 665-053-572
email: info@sgb.org.pl
STOWARZYSZENIE GMIN BABIOGORSKICH
ul. Mickiewicza 19, 34-200 Sucha Beskidzka, tel. 665-053-572
Postaram się na nią jak najszybciej odpowiedzieć